🧠 Ці праўда, што AI паскарае працу праграмістаў? Не зусім

Штучны інтэлект цяпер паўсюль – у чат-ботах, тэкставых генератарах і, вядома, у інструментах для распрацоўшчыкаў. Кампаніі кшталту OpenAI і Anthropic з энтузіязмам сцвярджаюць: маўляў, AI-дапаможнікі кшталту ChatGPT ці Claude могуць істотна паскорыць напісанне кода. Але калі пазіраем не на рэкламу, а на рэальнасць, то карціна ўжо не такая ружовая.
Міжнародная даследчая група METR (Model Evaluation and Threat Research) правяла эксперымент з удзелам 16 дасведчаных распрацоўшчыкаў, якія працуюць з вялікімі опенсорснымі праектамі. Ім далі 246 розных заданняў – выпраўленні памылак, новыя функцыі, рэфактарынг – і падзялілі гэтыя заданні на дзве часткі: з выкарыстаннем AI-інструментаў і без. Атрымалася, што праца з AI замест чаканых плюс 20% да хуткасці дала мінус 19%. Так, замест "кодзіць не перакодзіць", атрымалі "марудзіць не перамарудзіць".

Чаму так здарылася?
AI сапраўды трошкі паскарае напісанне кода. Але гэты зэканомлены на наборы сінтаксісу час распрацоўшчыкі трацяць на нешта іншае: фармулююць запыты, чакаюць адказаў, правяраюць, ці не згенераваў AI нешта зусім левае. Часам нават проста задуменна ўтыкаюцца ў экран, чакаючы натхнення.

У выніку менш за палову прапанаванага AI кода прымалася без зменаў. Астатняе патрабавала правак, і час на гэтыя правкі таксама ішоў у агульны залік.
Атрымліваецца, што AI – гэта кепска?
Не зусім. Проста ў складаных рэальных праектах, дзе ў кодзе ўжо шмат радкоў і дзе патрабаванні не толькі "каб працавала", але і "каб прыгожа, каб з дакументацыяй, каб прайшло ўсе тэсты" – штучны інтэлект пакуль не спраўляецца. Ён не ведае пра негалосныя правілы, не чытаў старую перапіску ў камітах, не памятае, чаму нейкая функцыя зроблена менавіта так, а не інакш. А вось праграміст, які працуе з гэтым кодам ужо некалькі гадоў, гэта ўсё памятае.
Што далей?
Даследчыкі не губляюць аптымізму. Яны адзначаюць, што новыя версіі AI-інструментаў ужо выглядаюць перспектыўней. Магчыма, у будучыні з’явяцца інструменты, якія лепш разумеюць кантэкст, працуюць хутчэй і не прапануюць чарговы while(true){} замест нармальнага алгарытму.
Але пакуль што, калі ваш праект выглядае як старая гаражная шафа з інструментамі, дзе кожная шруба мае сваю гісторыю, то давяраць гэтую шафу штучнаму інтэлекту трэба з асцярожнасцю. Ён, канешне, і малаток патрымае, і адвёртку пакажа, але гайкай можа і ў вока трапіць.
Мараль?
AI не чарадзей. Ён можа быць карысным інструментам, але не заменіць досвед, інтуіцыю і кантэкст чалавека.
Абмеркаванне